Kimyasal yapısı ile özellikleri belirlenmiş, insanlarda hastalıkların geriye gitmesini, önlenmesini ya da tamamen ortadan kalkmasını sağlayan maddelere ilacın etken maddesi denmektedir. Risperidon nedir sorusuna en genel ifadeyle antipsikotik ilaç gruplarında yer alan Risperdal, Rixper, Riplidon, Rixol gibi ilaçların etken maddesi cevabı verilebilir. Peki, Risperidon ne için kullanılır?
Risperidon Ne İçin Kullanılır?
Antipsikotik kavramı psikotik hastalıkların tedavisinde kullanıldığı anlamı taşımaktadır. Psikotik hastalık denildiğinde akla ilk gelen şizofrenidir. Psikotik özellikler; sanrılar, halüsinasyonlar, duygu-düşünce-davranış bozukluğu şeklinde kendisini gösterir. Kişi ortada hiçbir kanıt ya da sebep yokken yanlış inançlar edinebilir. Ya da kimsenin duymadığı sesler duyup, görmediği fotoğraf kareleri görebilir. Kişi genelde bu durumlar içerisindeyken algılamasındaki bozukluğun farkında değildir.
Risperidon sadece şizofrenide değil bipolar hastalığının manik döneminde de kişide huzursuzluk, agresiflik ve yıkıcı davranışlar gözlemlenebilir ve kişi psikotik özellikler gösterebilir. Paranoid kişilik bozukluğunda da kişi büyük bir güvensizlik içindedir ve sürekli birilerinden zarar görecekmiş hissiyatı ile yaşar. Bu da psikotik bir hastalıktır.
İşte Risperidon tüm bu hastalıkların tedavisine yardımcı ilaç olarak kullanılır. Ayrıca çocuk ve ergenlerde otizm sendromunun kişinin kendine ve dışına zarar verme şeklinde olan belirtilerinin de azaltılıp en aza indirilmesinde kullanılır.
Risperidon İçeren İlaçlar Kullanılırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Hamilelerin Risperidon içeren ilaçları kullanırken doktorlarına danışmaları gerekir. Gebeliğin yedi sekiz ve dokuzuncu aylarında kullanan hamilelerin bebekleri doğduklarında nefes darlığı, titremeler, kasılıp gevşeme sorunları yaşayabilmektedir. Bu sebeple yarar zarar ilişkisi büyük oranda göz önüne alınmalı ve çok gerekmedikçe hamileler kullanmamalıdır.
Ayrıca Risperidon ilaçları ile tedavi gören bireyler uykulu olabileceği için araç ve makine kullanımı ancak doktor izin verdiği ölçüde olmalıdır.
Ayrıca Risperidon etken maddeli ilaçlar çiğneme tableti olmadığı için 1 bardak su eşliğinde yutulmalıdır. Oda sıcaklığında saklanması uygundur. Ayrıca ilaçla etkileşime girdiğinden Rİsperidon’un greyfurt suyuyla içilmesi sakıncalıdır.
İlk haftalar yan etkiler fazla olabilir ancak sonradan vücut ilaca alıştıkça yan etkilerin azalması beklenir. Peki Risperidon yan etkileri nelerdir?
Risperidon Yan Etkileri Nelerdir?
Risperidon’un prospektüsünü açtığınızda yan etkiler bölümünde karşınıza birçok madde çıkacaktır. Ancak bu yan etkilerin kişiden kişiye göre değiştiğini bilmenizde yarar var. Kendinizin durumunu tahlil ederek prospektüste yazan herhangi bir yan etki ile karşılaştığınızda doktorunuza danışmanız gereklidir. Ancak bazı yan etkiler ciddi olduğu için direkt sağlık kuruluşlarının acil birimlerine gitmeniz gerekebilir. Şimdi Risperidon’un olası yan etkilerine bir göz atalım:
- Ödem yani vücutta sıvı birikmesi
- İştah artışı ya da tam tersi iştahta azalma
- Sürekli uykusuzluk hissi ya da uyuşukluk hali
- Baş ağrısı
- Kulaklarda çınlama
- Kulak iltihabı
- Prolaktin hormonunun salgılanması ile meme ucundan süt ve benzeri sıvıların gelmesi
- Yorgunluk
- Kuvvetten düşme
Bu saydıklarımız olası yan etkilerdir. Bu yan etkilerden birini hissederseniz doktorunuza başvurmanızda yarar var. Şimdi sayacağımız yan etkilerde ise mutlaka acil birimine başvurmanız gerekmektedir.
- Ciltte sararma ve göz akının sararması ile seyreden sarılık
- İnişli çıkışlı tansiyon
- İstem dışı olarak kaslarda kasılmaların meydana gelmesi ya da bayılma hali
- Titreme
- Uykuda bir süre nefesin kesilmesi ile tanımlanan uyku apnesi
- Akciğerlerde iltihaplanma
- İshal ve kusma ile beraber bağırsaklarda ve midede enfeksiyon olarak tanımlanan gastroenterit
Daha ayrıntılı bilgi için ilacınızın prospektüsünü ilaca başlamadan önce okumanızı tavsiye ederiz. Ayrıca arkadaş ya da eş dost tavsiyesi ile kesinlikle Risperidon içerikli bir ilaç kullanmamalısınız. Bu durum diğer tüm ilaçlarda da geçerlidir. Manisa Psikiyatri desteği için tıklayabilirsiniz.