Panik Atak Nedir?
Panik bozukluk, kişide belirgin olmadan ortaya çıkan ve kişinin sanki o an ölecekmiş gibi hissettiği yoğun kaygı oluşturan bir rahatsızlıktır. Panik bozukluk sırasında geçirilen ataklara ise panik atak denir. Panik atak sırasında kişi beynine oksijen gönderemediği için titreme, çarpıntı ve nefes alamama gibi belirtiler gösterir. Özetle atak yaşayan biri öleceğini ya da kalp krizi geçirdiğini düşünebilir.
Kaygı(anksiyete) bozukları içerisinde en çok görülen rahatsızlık panik bozukluktur. Panik bozukluk bir travma sonucunda oluşabileceği gibi çocukluk yaşantısında meydana gelen ciddi olaylar sonucunda da oluşabilir. Yaşanan travma ile birleşik bir şekilde meydana gelmeyebilir, örneğin ailenizden biri sizin yüzünüzden Corona olup hayatını kaybetti ise şuan panik bozukluk yaşamasanız bile bu travma ilerleyen bir süreçte karşınıza çıkabilmektedir.
Panik Atak Belirtileri(DSM-5)
- Çarpıntı, kalbin küt küt ya da atış hızının artması
- Titreme
- Terleme ve sarsıntı
- Nefes almada sorun ya da boğuluyor gibi olma duyumu
- Göğüsün sıkışması ya da göğüs ağrısı
- Bulantı ve karın ağrısı
- Baş dönmesi, ayakta durmakta zorluk yaşama, sersemlik ya da bayılacak gibi olma duyumu
- Üşüme ya da ürperme
- Uyuşma ya da karıncalanma
- Ölüm korkusu
Panik atak belirtileri yukarıda yer aldığı gibidir, bu belirtiler Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM–5) alıntısıdır.
Panik Atak Neden Olur?
Panik atak nedenleri olarak net bir şekilde bir ölçüt koymak mümkün değildir. Psikiyatri ve psikologların yapmış oldukları çalışmalar sonucunda panik atak tanısı alan kişilerin farklı problemler nedeni ile bu rahatsızlıkları yaşadıkları belirtilmiştir. Yaşanılan bir travma sonucu olabileceği gibi yoğun stresli bir zaman sonucu da oluşabilir. Panik bozukluğu konusunda nedenleri daha iyi öğrenmek için uzman psikologlardan destek almalısınız.
Panik Bozukluk Yaşarken Neler Yapılabilir?
Geçirilen ataklarda kişi öleceğini ve bir daha hiçbir zaman mutlu olamayacağını düşünür. Nefes almakta güçlük çektiği için sürekli nefes almak için çabalar. İşte bu durumda panik atağın etkisi daha fazla artar. Kişinin panik atak yaşarken aşağıda yer alan maddeleri uygulaması gerekir;
- Panik atağınızla mücadele etmemelisiniz, ne kadar kurtulmak için çabalarsanız o kadar yan etki görebilirsiniz.
- Bulunduğunuz yerde kalmaya çalışmalısınız.
- Odağınızı değiştirmelisiniz. Kendi kendinize en sevdiğim renk hangisi? Tuttuğum takımdan 4 futbolcu say? Dün akşam ne yedim? Gibi sorular sorarak odak noktanızı değiştirmelisiniz.
- Atağın geçeceğini düşünmelisiniz.
- Nefes egzersizi yapmamalısınız, odak nokta kesinlikle nefes almak olmalıdır. Beyine oksijen gönderebilmenizin en iyi yolu odağınızı başka bir şeye kaydırmaktır.
Panik Atak Tedavi Yöntemleri
Sürekli olarak ataklar geçiriyorsanız, bu konuda uzman psikiyatri ya da psikologlardan destek almalısınız. Panik bozukluğun nedeni kimse tarafından bilinmediği için ancak psikoterapi yöntemi ile soruna neden olan etmen bulunabilir. Psikiyatristler panik bozukluk konusunda sizlere ilaçlı tedavi uygular, sorunun kökenine inmez. Psikologlar ise bu duruma neden olan etmene inerek İMDR yöntemi ile travma ya da olumsuz olayı duyarsızlaştırır. Özetle söylemek gerekirse ilaç tedavisi geçici psikoterapi ise kalıcı bir tedavi yöntemidir.
Uzman bir psikologdan destek aldığınızda ilaçlı bir tedaviye gerek olup olmadığı sizlere bildirilecektir. Panik bozukluk tedavisinde genellikle psikiyatriler ve psikologlar eş zamanlı olarak birlikte çalışmaktadır.
Panik Bozukluğu Nasıl Yenebiliriz?
Panik bozukluk tedavisi için kesinlikle bir uzmandan destek almalısınız ancak şartlar gereği böyle bir destek alamıyorsanız bilinci bir şekilde hareket etmeniz gerekecektir. Aşağıda yer alan maddeleri okuyarak panik bozukluğu atlatabilmek için bilgi sahibi olabilirsiniz;
- Bilişsel davranışçı terapi ekolünde hazırlanmış olan kitapları okuyabilirsiniz.(Evinizdeki Terapist kitabını öneririz.)
- Gün içinde sizleri sakinleştiren spor ve yoga gibi aktiviteleri yapabilirsiniz. Panik krizin geldikten sonra değil de gelmeden önce bu tarz faaliyetleri yaparsanız sizin için daha da faydalı olacaktır.
- Stres yaratan olayları tespit edip bu olaylardan zamanla kurtulmayı denemelisiniz.
- Atakların etkisini artıran; alkol, sigara, kafein ve şekerli yiyecekleri fazla tüketiyorsanız, aralıklarla bu maddelerin alımını azaltmalısınız.