Antipsikotik nedir?
Şizofreni ve bipolar bozukluk görülen hastalarına verilen ilaçların genel adı antipsikotik denir. Antipsikotik ilaçlar klasik antipsikotikler ve atipik antipsikotikler olarak ikiye ayrılmaktadır. 1950’li yıllarda keşfedilmiştir. İlk olarak psikotik bozukluklar ve mani gibi hastalıkların tedavi sürecinde kullanılmış bugün ise bu rahatsızlıklardan daha çok depresyon gibi bir çok farklı hastalıkta antipsikotikler kullanılmaktadır.
Eskiden yapılan bilimsel çalışmalarda, psikolojik bozukluk ve bipolar bozukluk gibi rahatsızlıklarda beyinde dengeyi bozan maddenin sadece dopamin olduğu iddia ediliyordu. Bu günlerde ise bu rahatsızlıkların dopamin dengesizliğinden, aynı zamanda serotonin maddesine bağlı olduğu bozukluklar olduğu tespit edilmiştir.
Antipsikotik ilaçlar ne işe yarar?
Günümüzde antipsikotik ilaçlar bir çok hastalığın tedavisi olarak kullanılmaktadır. Bu hastalıkları aşağıda listede görebilirsiniz.
- Şizofreni
- Şizofreniform bozukluk,
- Akut ve geçici psikotik bozukluk
- Sanrılı bozukluk
- Madde kullanımına bağlı psikotik bozukluk
- Duygurum bozuklukları
- Majör depresyon
- Dürtü bozukluğu
- Bunama
- Borderline kişilik bozukluğu
Ayrıca antipsikotikler düşük dozda kullanımında depresyon ve uykusuzluk gibi rahatsızlıklara fayda sağlandığı söylenmektedir.
Antipsikotik ilaçların yan etkilerinin şiddetlerini öngörülemez. Kesinlikle hangi antipsikotik ilacını vereceği karar doktorunuza aittir.
Antipsikotik ilaçların yan etkileri nedir?
Her ilaç türünün yan etkisi olduğu gibi antipsikotik ilaçların da yan etkileri mevcuttur. Aşırı rahatsızlıklarda en yakın hastanenin aciline veya doktorunuza başvurmalısınız.
- Bulantı
- Kusma
- Sersemlik
- Baş ağrısı
- Uyku hali
- Konsantrasyon güçlüğü
Antipiskotik ilaçları hangileridir?
Antipsikotik ilaçlar klasik antipsikotikler ve atipik antipsikotikler olarak ikiye ayrılmaktadır. Bunlar aşağıda listelenmektedir.
Klasik antipsikotik ilaçlar:
- Haloperidol
- Klorpromazin
- Trifluperazin
- Pimozid
- Zuklapentiksol
- Clopixol
- Fluanksol
Gösterebileceği yan etkileri ise şu şekildedir; yürüme hareketlerinde zorlanma, konuşma güçlüğü, uyku hali, ağız kuruluğu, bulanık görme, istemsiz kasılmalar gibi bir çok yan etkiler yapabilmektedir.
Atipik antipsikotik ilaçlar:
Klasik antipsikotik ilaçların yaptığı bir çok yan etkisi bulunmayan dopamini seçici olarak beynin farklı bölgelerinde etkileyen ve seratonin maddesinin üzerinden de dolaylı etkileri olan bu ilaçlar son yıllarda şizofreni ve bipolar bozukluk tedavisinde daha çok kullanılmaya başlanmıştır.
- Risperdal
- Rezapin, Elynza, Olfrex
- Ketiapin
- Aripiprazol
- Amisülprid
Fazla yan etkileri yoktur. Ama uyku ve iştah artışı, cinsel işlevlerinde bozulma gibi yan etkiler mevcuttur. Ketiapin bazı bipolar kişiler tarafından uyku yapıcı yan etkisi sebebiyle uyku ilacı olduğu düşünülür. Bipolar bozukluğun ve depresyon döneminin tedavisinde başarılı bir ilaç olduğu kanıtlanmıştır.
Facebook’ta takip edebilirsiniz bizi Rehber Psikoloji
İsterseniz Google haberler sayesinde psikoloji haberlerinden anında haberdar olabilirsiniz. Takip et